Boss có thật sự hiểu khi Sen buồn không? Khám phá bằng chứng khoa học về khả năng đồng cảm và đọc vị cảm xúc con người của thú cưng.
Cá
Tác giả

Có bao giờ bạn vừa trải qua một ngày tồi tệ, ngồi khóc thút thít một mình, thì bỗng nhiên bé cún chạy lại liếm nước mắt hoặc dụi đầu vào tay bạn? Hay những lúc bạn nhảy cẫng lên vui sướng vì tin vui nào đó, lũ mèo cũng chạy quanh kêu meo meo phấn khích theo?
Nhiều người cho rằng chúng ta đang "tưởng tượng hóa" và gán ghép cảm xúc con người cho vật nuôi. Nhưng khoan vội thất vọng! Các nhà khoa học động vật học và thần kinh học đã vào cuộc và đưa ra câu trả lời chấn động: Thú cưng thực sự hiểu và đồng cảm với chúng ta nhiều hơn bạn nghĩ.

Loài chó đã sống bên cạnh con người hàng chục nghìn năm, đủ lâu để chúng tiến hóa một kỹ năng đặc biệt: đọc ngôn ngữ cơ thể và biểu cảm khuôn mặt của chúng ta. Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Current Biology cho thấy chó có thể phân biệt rõ ràng giữa khuôn mặt vui vẻ và giận dữ của chủ nhân.
Khi bạn cười, não bộ của chó tiết ra các hoóc-môn hạnh phúc. Khi bạn cau mày hoặc khóc, nhịp tim của chúng cũng tăng lên vì lo lắng. Thậm chí, chó còn có xu hướng nhìn vào mắt trái của con người trước tiên (hiện tượng Left Gaze Bias) - một hành vi xã hội cao cấp để đánh giá cảm xúc, vốn chỉ thấy ở con người và loài linh trưởng.
Nghe có vẻ viễn tưởng, nhưng đó là sự thật. Khi cảm xúc con người thay đổi, cơ thể chúng ta tiết ra các hóa chất khác nhau qua mồ hôi và hơi thở (chemosignals).
Một chú chó có thể ngửi thấy sự gia tăng của Cortisol (hoóc-môn căng thẳng) hoặc Adrenaline (sợ hãi) tỏa ra từ cơ thể bạn. Đó là lý do tại sao bé thường rụt rè khi bạn giận dữ dù bạn chưa nói câu nào, hoặc quấn quýt không rời khi bạn đang lo âu. Bé đang ngửi thấy "mùi" cảm xúc của bạn đấy!

Còn các "Hoàng thượng" thì sao? Mèo thường bị mang tiếng là lạnh lùng, nhưng nghiên cứu năm 2020 chỉ ra rằng mèo cực kỳ nhạy cảm với tông giọng của chủ nhân (Auditory cues).
Chúng có thể không biểu hiện rõ ràng như chó, nhưng khi nghe giọng nói trầm buồn hoặc tiếng khóc của bạn, mèo thường có xu hướng tiếp cận nhẹ nhàng, cọ đầu hoặc rừ rừ (purring). Tiếng rừ rừ của mèo không chỉ là dấu hiệu hài lòng mà còn là một cơ chế tự chữa lành và xoa dịu đối phương. Bé đang cố gắng "trị liệu" cho bạn theo cách riêng của mình.
Bạn có bao giờ thấy khi mình ngáp, bé cún cũng ngáp theo không? Đó là dấu hiệu sơ khai của sự đồng cảm. Khoa học gọi đây là sự lây lan cảm xúc. Thú cưng như những tấm gương phản chiếu tâm trạng của chủ nhân.
Nếu bạn thường xuyên căng thẳng (stress), bé cún của bạn cũng sẽ có nồng độ cortisol trong lông cao hơn bình thường. Ngược lại, những người chủ lạc quan thường nuôi những chú chó tự tin và vui vẻ. Vì vậy, giữ cho bản thân hạnh phúc cũng là cách trực tiếp giúp thú cưng của bạn khỏe mạnh hơn về mặt tinh thần.

Vậy nên, lần tới khi bé cún đặt đầu lên đùi bạn lúc bạn buồn, hãy tin rằng đó không phải là sự trùng hợp. Đó là một nỗ lực an ủi chân thành từ một người bạn tri kỷ không biết nói tiếng người nhưng rất giỏi "nói" bằng trái tim.
Hãy trân trọng và đáp lại tình cảm ấy bằng những cái ôm, những buổi đi dạo và sự chăm sóc tốt nhất nhé. Nếu bạn muốn thưởng cho "người bạn tâm giao" này một món quà nhỏ để cảm ơn vì đã luôn lắng nghe, hãy ghé qua bộ sưu tập đồ chơi và bánh thưởng mới nhất của chúng tôi!