Mẹo giúp chó con bớt cắn phá đồ đạc bằng đồ chơi gặm nhai an toàn, tăng vận động và huấn luyện tích cực để thú cưng sống ngoan, gắn kết với gia đình.
Cậu Vàng
Tác giả

Nhà có chó con vừa vui vừa… hơi “tan hoang”: dép biến mất, chân bàn đầy vết răng, góc sofa lòi bông. Cắn phá là hành vi rất phổ biến ở chó con, đặc biệt khi mọc răng, buồn chán hoặc chưa được hướng dẫn rõ ràng. Thay vì la mắng hay bỏ cuộc, bạn hoàn toàn có thể giúp chó con bớt cắn phá đồ đạc bằng vài mẹo đơn giản nhưng rất hiệu quả. Bài viết này sẽ cùng bạn tìm hiểu nguyên nhân, cách phòng tránh và những bước huấn luyện nhẹ nhàng để cả nhà sống chung vui vẻ, an toàn hơn với thành viên bốn chân mới.

Đầu tiên, hãy nhớ rằng cắn không phải lúc nào cũng là “hư”. Với chó con, miệng giống như bàn tay của trẻ nhỏ: chúng khám phá thế giới bằng cách ngửi, liếm và cắn nhẹ mọi thứ. Trong giai đoạn mọc răng, lợi có thể sưng, ngứa, khiến chó con luôn muốn nhai thứ gì đó để giảm khó chịu. Nếu không có đồ chơi phù hợp, đồ đạc trong nhà tự nhiên trở thành “mục tiêu” hấp dẫn: vừa mềm, vừa có mùi của bạn, khiến bé cảm thấy yên tâm hơn khi ở một mình.
Ngoài chuyện mọc răng, cắn phá còn là dấu hiệu chó con đang buồn chán, thiếu vận động hoặc thiếu tương tác với người. Khi phải ở một mình quá lâu trong không gian ít kích thích, chó sẽ tự tìm cách giải trí bằng cách cắn chân bàn, gặm dép, xé khăn giấy. Một số bé cũng có thể cắn phá vì lo lắng, nhất là khi vừa tách mẹ hoặc nhiều lần bị la mắng nhưng không hiểu lý do. Hiểu rõ nguyên nhân giúp bạn điều chỉnh môi trường và thói quen sinh hoạt thay vì chỉ tập trung phạt mà quên hướng dẫn bé làm điều đúng.

Muốn chó con bớt cắn đồ đạc, bạn cần cho bé một lựa chọn khác hấp dẫn và an toàn hơn. Đồ chơi gặm nhai chuyên dụng cho chó con thường được làm từ cao su mềm hoặc chất liệu dẻo, đủ bền để không dễ vỡ vụn, nhưng cũng đủ êm để không làm đau răng, lợi. Bạn có thể chọn vài loại đồ chơi khác nhau: xương cao su, bóng gặm, đồ chơi dạng dây thừng dày… để thay phiên sử dụng, tránh cho bé nhanh chán. Mùi thơm nhẹ hoặc có lỗ nhét bánh thưởng bên trong cũng khiến đồ chơi trở nên “đáng công” hơn trong mắt chó con, thay vì chân ghế vô tri vô giác.
Bên cạnh đó, bạn có thể thử mẹo để một số món đồ chơi cao su sạch vào ngăn mát tủ lạnh khoảng 15–20 phút, sau đó đưa cho chó con gặm. Cảm giác mát lạnh sẽ giúp lợi dễ chịu hơn, đặc biệt trong giai đoạn mọc răng. Tuy nhiên, không nên để đồ chơi quá cứng hoặc đông đá vì có thể làm nứt mẻ răng. Khi lựa chọn bất cứ sản phẩm nào cho chó con, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, kích cỡ phù hợp và tham khảo ý kiến bác sĩ thú y khi cần, tránh dùng những món đồ quá nhỏ, quá dễ rách có thể làm chó nuốt phải, gây nguy hiểm đường tiêu hóa.

Chó con không phân biệt được đôi giày mới mua và quả bóng đồ chơi, cũng không biết dây sạc điện nguy hiểm thế nào. Vì vậy, bước rất quan trọng là “chống chó con” cho ngôi nhà, tương tự như cách nhiều người chống nguy hiểm cho em bé. Hãy cất dép, giày, điều khiển, thú bông của trẻ nhỏ lên kệ cao hoặc trong tủ đóng kín. Dây điện nên được bó gọn, luồn sau tủ hoặc dùng ống bọc chuyên dụng. Thảm trải sàn quá mỏng hoặc có tua rua dài cũng dễ trở thành món đồ bị gặm nát, bạn có thể cuốn gọn lại trong vài tháng đầu, chờ bé qua giai đoạn cắn phá mạnh nhất rồi tính tiếp.
Nếu có những món đồ nội thất thật sự đắt tiền hoặc mang ý nghĩa tinh thần lớn, bạn có thể dùng tấm chắn, kệ lửng hoặc chuồng quây để giới hạn khu vực chó con được phép đi lại trong giai đoạn đầu. Khi bé dần học được đâu là thứ được gặm, đâu là thứ không, bạn có thể mở rộng không gian sống từ từ. Cách làm này không chỉ bảo vệ đồ đạc mà còn giúp chó con cảm thấy an toàn hơn trong một khu vực quen thuộc, thay vì phải quản lý cả căn nhà rộng lớn ngay từ những ngày đầu mới về.

Một chú chó con tràn đầy năng lượng nhưng ít được vận động sẽ luôn tìm cách “giải khuây” bằng cách phá đồ. Vì vậy, hãy sắp xếp những buổi chơi ngắn nhưng chất lượng trong ngày: ném bóng, kéo co bằng dây thừng, tập ngồi – nằm – lại gần kết hợp thưởng bánh nhỏ. Mỗi lần chơi chỉ cần khoảng 10–15 phút, nhưng đều đặn nhiều lần sẽ giúp bé tiêu hao năng lượng lành mạnh, đầu óc bớt buồn chán, từ đó giảm xu hướng cắn phá lung tung khi ở một mình. Ngoài lợi ích thể chất, những khoảnh khắc chơi chung còn giúp hai “người bạn” hiểu nhau hơn, tăng sự gắn kết và khiến chó con muốn lắng nghe bạn hơn khi được dạy điều mới.
Bạn có thể kết hợp đồ chơi gặm nhai với hoạt động giải đố đơn giản: nhét vài viên hạt thức ăn khô vào đồ chơi rỗng bên trong, để chó con phải lắc, lăn, đẩy mới lấy được. Kiểu trò chơi này kích thích trí não, giúp bé tập trung vào nhiệm vụ thú vị của riêng mình thay vì săm soi chân bàn hay góc ghế sofa. Dù chọn hình thức vận động nào, hãy đảm bảo phù hợp với độ tuổi và thể trạng chó con, không ép chạy nhảy quá sức, và luôn cho bé nghỉ ngơi đầy đủ. Nếu bạn băn khoăn về mức độ vận động phù hợp với giống chó hoặc tình trạng sức khỏe cụ thể, đừng quên tham khảo bác sĩ thú y khi cần để được tư vấn an toàn hơn.

Phản xạ của nhiều người khi thấy chó con cắn ghế là hét to, đánh nhẹ mông hoặc dí mũi vào chỗ hư rồi mắng. Cách này chỉ khiến bé sợ hãi, hoang mang, đôi khi còn lén cắn phá khi bạn không có ở đó, vì điều bé học được là “chỉ bị la khi bị bắt gặp”, chứ không hiểu bản chất hành vi nào là sai. Thay vào đó, hãy giữ bình tĩnh, nói “không” hoặc “ê” bằng giọng dứt khoát nhưng không gào thét, rồi nhẹ nhàng lấy món đồ ra khỏi miệng chó con và ngay lập tức đưa cho bé một món đồ gặm đúng. Khi bé chuyển sang gặm đồ chơi, hãy khen bằng giọng vui vẻ và có thể thưởng một viên bánh nhỏ để củng cố: gặm đúng đồ sẽ được khen và thưởng.
Điều quan trọng là phải lặp đi lặp lại cách xử lý này thật nhất quán. Nếu hôm nay bạn cho phép chó con gặm đôi dép cũ, nhưng ngày mai lại mắng khi bé gặm đôi giày mới, thì trong mắt chó, cả hai vẫn đều là “thứ mềm mềm ở trên sàn”. Tốt nhất là hãy coi mọi loại dép, giày đều không được phép gặm, và chỉ có đồ chơi dành riêng cho bé mới được gặm thoải mái. Khi cả gia đình cùng thống nhất nguyên tắc giống nhau, chó con sẽ dễ hiểu hơn rất nhiều, tiến bộ cũng nhanh hơn so với khi mỗi người dạy một kiểu khác nhau.

Chuồng, lồng hoặc góc quây không phải là nơi “phạt tội” mà có thể trở thành chỗ nghỉ ngơi an toàn cho chó con nếu được giới thiệu đúng cách. Bạn có thể trải chăn mềm, để vài món đồ chơi gặm nhai và một chiếc áo có mùi của bạn trong đó. Ban đầu, hãy cho chó con làm quen từ từ bằng cách để cửa mở, rải bánh thưởng quanh và trong chuồng, khen khi bé tự bước vào. Khi bé đã thấy thoải mái, bạn mới bắt đầu đóng cửa trong thời gian rất ngắn, luôn kết hợp với đồ chơi hấp dẫn để bé không cảm thấy bị nhốt hay bỏ rơi.
Khi bạn cần ra ngoài trong thời gian ngắn, việc để chó con ở trong khu vực đã được chuẩn bị an toàn, đủ đồ chơi và nước sạch sẽ giúp giảm rất nhiều rủi ro cắn phá đồ đạc, nuốt phải vật lạ hoặc gặp nguy hiểm. Thời gian ở chuồng nên phù hợp với độ tuổi và khả năng kiểm soát đi vệ sinh của chó con, không để quá lâu khiến bé căng thẳng. Nếu bạn nhận thấy chó con có biểu hiện bất thường như cắn phá dữ dội, tự làm đau mình, sủa tru kéo dài khi bị để một mình, hãy tham khảo bác sĩ thú y hoặc chuyên gia hành vi để được hỗ trợ sớm, tránh để căng thẳng kéo dài ảnh hưởng sức khỏe và tâm lý lâu dài.
Không có chó con nào hoàn hảo từ ngày đầu, cũng như không có căn nhà nào nuôi chó con mà đồ đạc còn nguyên vẹn tuyệt đối. Thay vì chỉ tập trung vào những thiệt hại nhỏ, hãy để ý những tiến bộ dù rất bé: hôm nay bé tự tìm đến đồ chơi để gặm, hôm qua dép bị tha đi nhưng chưa bị cắn nát, hay mỗi lần bạn nói “không” thì bé dừng lại nhanh hơn. Đó đều là dấu hiệu cho thấy bạn và chó con đang hiểu nhau hơn, nỗ lực của bạn có kết quả rất rõ ràng. Sự kiên nhẫn, dịu dàng và nhất quán chính là “bí quyết vàng” để hành vi cắn phá giảm dần theo thời gian, nhường chỗ cho một chú chó ngoan, tự tin và gắn bó sâu sắc với gia đình.
Nếu bạn đang tìm thêm bí quyết chăm sóc và huấn luyện thú cưng, hoặc muốn đón một người bạn bốn chân phù hợp với lối sống của mình, hãy ghé khám phá kho bài viết và hồ sơ thú cưng trên nền tảng của chúng tôi. Chỉ vài phút tìm hiểu, bạn có thể tìm thấy một bé chó hoặc mèo hợp tính cách, sẵn sàng cùng bạn xây dựng một ngôi nhà gọn gàng hơn, ấm áp hơn và tràn ngập tiếng cười mỗi ngày.